معارف اسلامی

 

                                                            بسم الله الرحمن الرحیم

 

    از جمله آیاتى که بیانگر این امتیاز است آیاتى است که در باره امتحان الهى بیان شده است که خود بیانگر این سرمایه عظیم مى‏باشد.

 

 

 

    بیان مطلب :

 

 

 

    جاى هیچ تردیدى نیست که امتحان الهى از همه انسانها امرى قطعى است که اراده الهى به آن تعلق گرفته است وهمه انسانها در معرض‏آن قرارمى‏گیرند واین معنا از لام ونون تأکید در «لنبلونّکم» استفاده مى‏شود، آنچه که مسلم وقطعى است صابرین در این آزمون الهى از عهده امتحان سربلند برآمده وبه درجه ومقام مهتدین نائل مى‏شوند.

 

 

 

    اگر در باره صابرین هیچ آیه وروایتى ذکر نشده بود وتنها همین یک آیه در مقام ذکر شده بود، خود به تنهائى بیانگر این امتیاز وسرمایه بود وحال آنکه در مقام آیاتى زیادى نازل شده است وروایات کثیرى از معصومین ( علیهم ‏السلام )وارد شده است که بیانگر اهمیت آن مى‏باشد.

 

 

 

    واما نکاتى که در این آیات به آن اشاره شده است وباید مورد تأمل واقع شود عبارتند از:

 

 

 

    الف: امتحان الهى .

 

 

 

    وقوع هر حادثه‏اى اعم از ملائم ونا ملائم، براى امتحان است ومؤمنین در مقابل حوادث نا ملائم با صبر ودر مقابل حوادث ملائم مانند نعمتها شاکرند واین گونه ازعهده امتحان الهى بر مى‏آیند. حتى مقاماتى که خداوند متعال به برخى از بر گزیدگان عطا مى‏کند خود وسیله اى براى امتحان است حضرت سلیمان ( علیه‏ السلام )وقتى تخت ملکه سبأ«بلقیس» رادر کمتر از یک چشم به هم زدن براى اوآوردند، فرمود:این از فضل پروردگار من است تا مرا بیازماید«قالَ هذا مِن فَضلِ رَبّى لِیَبلُوَنِى »(1)

 

 

 

    ب:ذکر مصادیقى که مورد امتحان مى‏باشد.

 

 

 

    ذکر وبیان مصادیق در آیه مذکوره ،حوادث نا ملایم ومشکلات است ؛ زیرا در مقام بیان صابرین است ؛اما در باره ابتلاء به حوادث ملائم ،در آیات دیگر آمده است که در آن مقام ، کسانى که از عهده امتحان بر مى‏آیند،شاکرین هستند. (2)

 

 

 

    ج:کلمه استرجاع ،عکس العمل مؤمنین در مقابل مشکلات.

 

 

 

    کلمه استرجاع موجب آرامش مؤمنین است ودر روایات آمده است که پیامبر عظیم الشان( صلى‏الله ‏علیه‏ و‏آله )وائمه معصومین « علیه‏م السلام »در هر مشکلى اعم از کلى وجزئى، کوچک یا بزرگ ،این کلمه را به زبان جارى مى‏نمودند

 

 

 

    در روایت آمده است که بادى وزید وچراغى که در کنار رسول اللّه ( صلى‏الله‏ علیه ‏و‏آله )روشن بود را خاموش کرد ،حضرت فرمودند: «اِنّا لِلّهِ وَاِنّا اِلَیهِ راجِعُونَ »عرضه داشتند: یا رسول اللّه آیا این هم مصیبت است؟قال :( صلى‏الله ‏علیه ‏و‏آله ) نعم،«وکلّ ما یؤذى المؤمن فهو مصیبة‏له واجر»فرمودند: بلى، هرچیزى که موجب اذیّت مؤمن شود پس از براى اومصیبت است واز براى آن اجر

 

مى باشد.(3)

 

 

 

    صبرو شکیبایى در برابر تمام مشکلات ،ازویژگیهاى مؤمنین مى‏باشد ودر واقع به کسى صابر گفته مى‏شود که در

 

 همه امور صبر کند ودر همه حوادث داراى ملکه صبر باشد، صبر، صفت مشبّهه است اگر کسى در یک حادثه صبر وتحمّل کند او را صابر نمى‏نامند .

 

 

 

--------------------------------------------------------------------------------

 

 

 

1- سوره نحل آیه 40

 

2- سخن در مصادیق مذ کوره بسیار است که محل بیان آن در تفسیراست طالبین به تفسیر تسنیم ج 7 اثر ارزشمنداستاد آیة الله جوادى مدظله الشریف مراجعه کنند .

3- تفسیر الدر المنثور ج 1 ،ص 380.